Toen wij in 2020 als campergroentjes met Fred, onze dieselcamper uit 2003, richting het Zwarte Woud reden, dachten we vooral aan bergweggetjes en koffietjes op ons dakterras. Niet aan milieuzones en milieustickers. Tot we ineens zo’n bord zagen: “Umweltzone” en er middenin bleken te rijden. Oeps: geen sticker, wel paniek. Op de camping lazen we pas hoe streng dat in Duitsland geregeld is. Boetes kunnen zelfs via kentekenherkenning volgen. Sindsdien checken we onze routes vooraf. In dit blog delen we onze ervaring en alles wat je moet weten over milieuzones in Europa. Zo voorkom je boetes met je camper.
Wat zijn milieuzones en hoe werkt dat met een camper?
Milieuzones zijn gebieden, vaak in of rondom steden, waar voertuigen met veel uitstoot beperkt toegang hebben. Meestal gaat het dan om oudere dieselauto’s of campers. In veel Europese landen mag je zo’n milieuzone alleen betreden met een milieusticker of registratie. Hierop is te zien hoe vervuilend jouw voertuig is. Heb je die milieusticker niet, dan riskeer je een boete.
Betekent dit dat je met een milieusticker automatisch toegang krijgt tot iedere milieuzone? Nee, als je auto niet voldoet aan de vereisten om een bepaalde zone te betreden, mag je ook met een milieusticker NIET naar binnen. Doe je dit wel, dan riskeer je alsnog een boete.
Let op, controleer ieder jaar voordat je op vakantie gaat waar er milieuzones zijn. Ieder jaar worden de milieuzones in Europa namelijk flink uitgebreid.
Waarom bestaan milieuzones in Europa?
Milieuzones in Europa zijn ingevoerd om de luchtkwaliteit te verbeteren, vooral in steden waar het verkeer een grote bron van luchtvervuiling is. De uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden heeft direct effect op onze gezondheid. Door vervuilende voertuigen te weren, hopen overheden schonere lucht te creëren voor bewoners en bezoekers. Of je nu op stedentrip gaat of een camping zoekt aan de rand van een stad: de kans is groot dat je ermee te maken krijgt. En om boetes met je camper te voorkomen, kun je maar beter goed voorbereid zijn.
Welke soorten milieuzones zijn er in Europa?
Er zijn verschillende soorten zones. De ‘klassieke’ milieuzone beperkt vooral oudere dieselvoertuigen. Lage-emissiezones gaan verder: daar zijn ook benzineauto’s met een lage milieuscore niet altijd welkom. En dan zijn er nog zero-emissiezones, waar alleen volledig uitstootvrije voertuigen mogen komen. Deze strengere zones worden vooral in grotere steden steeds vaker ingevoerd. Reis je net als wij destijds met een camper? Dan is het slim om vooraf te checken welke regels er gelden. Ontdek de Europese milieustickers bij Reisklaar en voorkom verrassingen onderweg.
Zo worden milieuzones in Europa gecontroleerd
Toen wij na ervaring in Duitsland ons verhaal deelden met vrienden, zeiden zij: “Ach joh, je krijgt alleen een boete als je wordt aangehouden.” Dat klonk voor ons toen meteen heel geruststellend, maar we kwamen er al snel achter dat dat niet klopt. In veel landen, zo ook in Duitsland, worden milieuzones (Umweltzone) namelijk gecontroleerd via camera’s met kentekenherkenning. En dan valt er later gewoon een boete van €100,- op de mat. Dus wellicht zijn wij achteraf gered door onze foutief geplaatste bullbar haha.
Let op: Ook als je de sticker hebt besteld maar nog niet hebt ontvangen, kun je toch een boete krijgen. Bestel de sticker daarom minstens 14 dagen voor vertrek.
Handhaving via camera’s of controles
Er zijn grofweg twee manieren waarop milieuzones in Europa gehandhaafd worden: via cameratoezicht of via fysieke politiecontroles. In steden zoals Parijs of Milaan word je vaak automatisch gecontroleerd via ANPR-camera’s (Automatic Number Plate Recognition). In andere regio’s, bijvoorbeeld in kleinere steden of buitengebieden, kan het ook zijn dat je wordt aangehouden door de politie. Het lastige is: je weet van tevoren vaak niet wat waar geldt, dus voorkomen is altijd beter dan genezen.
Wij hebben (gelukkig!) nooit een boete ontvangen, maar we zaten wel een aantal dagen flink in spanning na die eerste rit door de Umweltzone.
Let op: In Duitsland is een Umweltzone niet altijd met slagbomen of duidelijke poorten afgezet, je rijdt erin zonder dat je het direct door hebt.
Frankrijk: Crit’Air milieusticker
In steeds meer Franse steden is een Crit’Air milieusticker verplicht om met je camper of auto te mogen rijden in lage-emissiezones (Zones à Circulation Restreinte, ZFE). Sommige milieuzones gelden het hele jaar door, terwijl tijdelijke zones worden ingesteld bij ernstige luchtvervuiling.
De sticker is niet bij tankstations of winkels te koop, maar moet je minimaal 14 dagen voor vertrek online aanvragen. De kosten bedragen ongeveer €4,90 inclusief verzending. Heb je de sticker wel besteld, maar nog niet ontvangen voor vertrek? Dan kun je tijdelijk een afdruk van de bevestigingsmail achter je voorruit plakken, samen met de factuur, om een boete te voorkomen. Let wel op dat je op een later moment de goede sticker alsnog bevestigt.
Zonder geldige sticker riskeer je een boete van minimaal €68, die voor grotere voertuigen hoger kan zijn (tot €135,-). De handhaving gebeurt ook hier steeds vaker via camera’s met kentekenherkenning.
Er zijn zes categorieën Crit’Air stickers, afhankelijk van het type voertuig, bouwjaar en uitstootnorm. De juiste sticker krijg je automatisch toegewezen als je je voertuiggegevens invult op de officiële site. De sticker plak je aan de binnenkant rechtsonder van je voorruit en deze blijft geldig zolang je voorruit goed is.
Frankrijk telt ruim 40 permanente milieuzones in steden als Parijs, Lyon, Marseille, Bordeaux, Lille en Toulouse. Elke stad heeft eigen regels over welke stickers zijn toegestaan. Bijvoorbeeld, in Lyon en Parijs zijn op dit moment alleen voertuigen met sticker 0, 1 of 2 welkom. Bij extreme luchtvervuiling kunnen tijdelijk strengere regels gelden. Het is daarom slim om altijd je Crit’Air sticker bij je te hebben, ook als je niet van plan bent de stad in te rijden, want omleidingen kunnen je onverwacht een milieuzone insturen. Op de website van Reisklaar vind je de milieuzones in Frankrijk en welke Crit’Air-sticker je waar nodig hebt. Wil je een volledig overzicht? Lees er alles over op deze website.
Duitsland: Umweltzone en Umweltplakette
Zoals je nu wellicht wel had begrepen uit dit artikel, is in veel Duitse steden een milieusticker (Umweltplakette) verplicht om met je camper, auto of bus de milieuzone (Umweltzone) binnen te mogen rijden.
De groene sticker is de enige die nog geldig is. De gele en rode stickers worden nergens meer geaccepteerd. De milieusticker is gekoppeld aan je kenteken, blijft onbeperkt geldig en is ook verplicht voor buitenlandse voertuigen, dus ook voor campers uit Nederland.
Let op: Rijd je elektrisch? Dan kun je in Duitsland een extra blauwe E-sticker aanvragen. Die is niet verplicht, maar geeft in sommige steden wel extra voordelen, zoals korting op parkeren. Je hebt daarnaast nog steeds de groene milieusticker nodig om een Umweltzone in te mogen.
Zonder geldige sticker riskeer je een boete van €100. Ook als je de sticker wel hebt besteld maar nog niet ontvangen hebt, kun je alsnog een boete krijgen. Bestel de sticker dus minstens 14 dagen voor vertrek. Je plakt de sticker aan de binnenkant van je voorruit, rechtsonder (van binnenuit gezien). Verkeerd aanbrengen kan ook een boete opleveren; meer informatie kun je hier vinden overde juiste plaatsing. Je kunt de sticker via meerdere (online) locaties bestellen, waaronder via Reisklaar.
Er zijn nog 37 steden en regio’s waar de sticker verplicht is, waaronder Berlijn, Keulen, Düsseldorf, München, Stuttgart, Frankfurt am Main en het Ruhrgebied (o.a. Essen, Dortmund en Duisburg).
Voor autosnelwegen binnen deze zones is géén sticker nodig. Vrijgesteld zijn ook motoren, brom- en snorfietsen, driewielige voertuigen (klasse L) en voertuigen met een zichtbare Europese gehandicaptenparkeerkaart.
Let op: Duitsland kent naast milieuzones ook zogeheten dieselverboden (Durchfahrtbeschränkungen), die vaak per straat of wijk gelden.
Milieuzones in Italië, Spanje en Oostenrijk
Duitsland en Frankrijk zijn niet de enige landen met milieuzones in Europa. Ook in andere Europese landen gelden (soms strenge) regels, zeker als je met de camper op reis gaat. Een kort overzicht:
Italië:
Hier vind je zogeheten ZTL-zones (Zona Traffico Limitato). Deze zijn vaak van kracht in historische stadscentra en worden streng gecontroleerd met camera’s. Boetes zijn hoog, dus rijd nooit zomaar een ZTL binnen.
Spanje:
In steden als Madrid en Barcelona heb je een milieuvignet nodig. Steeds meer steden volgen dit voorbeeld.
Oostenrijk:
Hier is een milieusticker (Umwelt-Pickerl) verplicht voor vrachtverkeer. In sommige regio’s geldt dit ook voor campers. Niet elk type voertuig mag overal rijden.
Voorkom boetes: zo ga je goed voorbereid op weg
Het laatste waar je op zit te wachten tijdens je reis of vakantie is natuurlijk een boete. Daarom is het echt heel fijn om van tevoren je route te checken, vooral als je steden doorkruist of onbekende regio’s inrijdt.
Gebruik navigatie-apps die milieuzones tonen (zoals Google Maps met filters), en vraag vignetten of stickers op tijd aan – sommige moet je zelfs wel 2 weken van tevoren regelen.
Wat vooral belangrijk is: plak de sticker zichtbaar op je voorruit, maak een foto van de sticker en de bevestiging en zet de vervaldatum in je agenda, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Even dubbelchecken voor vertrek bespaart je zo een hoop stress en geld ;). Want dat geld geef je liever uit aan een lekker drankje dan aan een boete, toch?
Geeft een milieusticker je altijd toegang tot een milieuzone?
Nee. Een milieusticker is geen vergunning of toegangsbewijs tot een milieuzone. Zo reden wij met een oude Dieselbus uit 2003, wat volgens het Duitse systeem gelijk staat aan een ‘rode sticker’. Daarmee zouden wij alsnog GEEN toegang krijgen tot de milieuzones.
In ons geval zou het dan ook geen effect hebben gehad als wij een milieusticker zouden hebben gekocht. We mogen immers toch geen toegang krijgen. We moeten er dus gewoon wegblijven en zoeken naar alternatieve opties om toch in de stad te komen.
Zo hebben we in o.a. Keulen en Kopenhagen een camperplaats gezocht buiten de milieuzone en zijn we met het Openbaar vervoer alsnog naar de stad gegaan. Zo is er altijd een mooie oplossing te vinden en kunnen we samen de vervuiling tegengaan.
